【看世事講台語】鴨母毋管 欲管鵝



台語編輯 / 李江却台語文教基金會、黃能揚


標題:宜蘭兄弟鴨gâu飼 環保天然肥閣媠
Gî-lân hiann-tī ah gâu tshī, khuân-pó thian-jiân puî koh suí.
(華語)宜蘭養鴨人家 環保自然鴨肥美


標題:飼鴨一世紀 講究環保佮有機
Tshī ah tsi̍t sè-kí, káng-kiù khuân-pó kap iú-ki.
(華語)百年養鴨場 種鴨採有機環保飼養


標題:鴨仔肥閣媠 台灣食物世界清氣
Ah-á puî koh suí, Tâi-uân tsia̍h-mi̍h sè-kài tshing-khì.
(華語)鴨子肥美健康 台灣食材潔淨傲人



諺語:鴨母毋管,欲管鵝。

Ah-bó m̄-kuán beh kuán giâ.
家己負責的鴨母伊毋管,煞干干仔欲去管鵝的代誌。諺語的意思是:家己的代誌無咧插,毋是家己的代誌,顛倒興tshih-tshih。


鴨蛋suí 毛軟軟

Ah-nn̄g suí, moo nńg-nńg,
宜蘭好山佮好水
Gî-lân hó suann kap hó tsuí,

飼鴨仔的成長環境真重要
tshī ah-á ê sîng-tióng khuân-kíng tsin tiōng-iàu.

好鴨愛對培養種開始
Hó ah ài tuì puê-ióng tsíng khai-sí,

宜蘭礁溪有一間百年種鴨場
Gî-lân Ta-khe ū tsi̍t king pah-nî tsíng-ah-tiûnn,

清朝光緒年間開始培養到tsit-má
Tshing-tiâu Kong-sū nî-kan khai-sí puê-ióng kàu tsit-má,

攏總有兩萬隻種鴨
lóng-tsóng ū nn̄g bān tsiah tsíng-ah,

種鴨分送到宜蘭各地的戶外飼鴨場之後
tsíng-ah hun-sàng kàu Gî-lân kok-tē ê hōo-guā tshī-ah-tiûnn tsi-āu,

進行開放式的有機環保飼養
tsìn-hîng khai-hòng-sik ê iú-ki khuân-pó tshī-ióng.


養鴨兄弟 林建全

講著鴨 水源真要緊
Kóng-tio̍h ah, tsuí-guân tsin iàu-kín,

而且in的大小便
jî-tshiánn in ê tāi-sió-piān,

會綴淺溝流去後壁
ē tuè tshián-kau lâu khì āu-piah,

蹛田內面坐底
tuà tshân lāi-bīn tshē-té.

遐有種筊白筍飼鰗鰡
Hia ū tsìng kha-pe̍h-sún, tshī hôo-liu,

拄好做有機肥
tú-hó tsò iú-ki-puî,

自按呢有這个無污染的環境
tsū-án-ne ū tsit-ê bô ù-jiám ê khuân-kińg.

宜蘭三星鄉倚山傍水的環境
Gî-lân Sann-tshinn-hiong uá suann pn̄g tsuí ê khuân-kíng,

真適合飼鴨
tsin sik-ha̍p tshī ah,

鴨仔佇露天的環境定定曝日頭
ah-á tī lōo-thian ê khuân-kíng tiānn-tiānn pha̍k ji̍t-thâu,

到水池耍水運動
kàu tsuí-tî sńg tsuí ūn-tōng,

食天然的番麥穀物
tsia̍h thian-jiân ê huan-be̍h kok-bu̍t,

自然會當健康
tsū-jiân ē-tàng kiān-khong.


養鴨兄弟 林建全

鴨仔攏愛滿七十五工
Ah-á lóng ài muá tshit-tsa̍p gōo kang,

標準天數來thâi 較袂拄著破病
piau-tsún thinn-sòo lâi thâi, khah bē tú-tio̍h phuà-pēnn.

為著欲堅持環保零污染
Uī-tio̍h beh kian-tshî khuân-pó lîng ù-jiám,

並且保持鴨仔上蓋讚的健康狀態
pīng-tshiánn pó-tshî ah-á siōng-kài tsán ê kiān-khong tsōng-thài,

兄弟兩个人投入真濟資金
hiann-tī nn̄g ê lâng tâu-ji̍p tsin tsē tsu-kim,

貸款買上先進的設備
tāi-khuán bé siōng sian-tsìn ê siat-pī,

in的投資風險嘛真懸
in ê tâu-tsu hong-hiám mā tsin kuân.

對著台灣農業佮養殖業的未來
Tuì-tio̍h Tâi-uân lông-gia̍p kap ióng-si̍t-gia̍p ê bī-lâi,

in嘛有話欲講
in mā ū uē beh kóng.


養鴨兄弟 林子智

其實阮做這的環境真硬táu
Kî-si̍t gún tsò tse ê khuân-kińg tsin ngē-táu,

住宅區100公尺以內袂使有畜牧場
tsū-the̍h-khu tsi̍t-pah kong-tshioh í-lāi bē-sái ū thiok-bo̍k-tiûnn.

設使若欲設養殖專區來講
Siat-sú nā beh siat ióng-si̍t tsuan-khu lâi kóng,

咱的競爭條件欲按怎佮人比並

lán ê kīng-tsing tiâu-kiānn beh án-tsuánn kap lâng pí-phīng?



政府敢會當共我鬥相共啥

Tsìng-hú kám ē-tàng kā guá tàu-sann-kāng siánn?



台灣農產品定定因為產量傷濟

Tâi-uân lông-sán-phín tiānn-tiānn in-uī sán-liōng siunn tsē,

被迫來低價數賣
pī pik lâi kē-kè-siàu bē.

大兄林子智認為
Tuā-hiann Lîm Tsú-tì jīn-uî,

政府應該共總量管制做予好
tsìng-hú ing-kai kā tsóng-liōng kuán-tsè tsò hōo hó,

幫農民揣外銷的管道
pang lông-bîn tshuē guā-siau ê kuán-tō.


養鴨兄弟 林子智

因為逐家攏欲做予較大
In-uī ta̍k-ke lóng beh tsò hōo khah tuā,

假使我有彼个才調
siat-sú guá ū hit-ê tsâi-tiāu,

有彼个設備來講
ū hit-ê siat-pī lâi kóng,

我嘛欲做予大
guá mā beh tsò hōo tuā.

毋過你若無法度有遐的條件
M̄-koh lí nā bô-huat-tōo ū hia-ê tiâu-kiānn,

就只好做予佮人無仝
tō tsí-hó tsò hōo kap lâng bô-kâng.

看著一隻一隻有夠勇有夠健康的鴨仔
Khuànn-tio̍h tsi̍t tsiah tsi̍t tsiah ū kàu ióng ū kàu kiān-khong ê ah-á,

這攏是台灣好食物的無價之寶
tse lóng sī Tâi-uân hó si̍t-bu̍t ê bû-kè tsi pó,

毋是用藥仔參真惡質的環境
m̄-sī īng io̍h-á tsham tsin ok-tsit ê khuân-kińg,

所換來的上蓋健康的食材
sóo uānn–lâi ê siōng-kài kiān-khong ê si̍t-tsâi.

為著堅持環保的用心參努力
Uī-tio̍h kian-tshî khuân-pó ê iōng-sim tsham lóo-li̍k,

值得逐家為in拍噗仔
ta̍t-tit ta̍k-ke uī in phah-pho̍k-á.

留言