2013年12月5日 星期四

【技藝101】手編藝術


手編藝術 / 黃朝份 

編輯 / 余榮宗、黃能揚、李江却台語文教基金會 陳豐惠 劉承賢


風車kā鬥- -lueh,tsua̋nn-á予伊…..a̍h會轉,a̍h也會號做有聲音。
Hong-tshia kā tàu- -lueh, tsua̋nn-á hōo i….a̍h ē tńg, a̍h iā ē hō-tsò ū siann-im.
看別人,啊落去研究按呢。
Khuànn pa̍t-lâng, ah lo̍h-khì gián-kiù án-ne.
(這你鉸這是啥物)這,這honnh,號做葵棕,一般是用這,啊無就是用彼號做椰子葉,阿無就林投
(Tse lí ka tse sī siánn-mi̍h) Tse, tse honnh, hō-tsò khuê-tsang, it-puann sī īng tse, ah bô tō sī īng he hō-tsò iâ-tsí-hio̍h, ah bô tō nâ-tâu.
故鄉佇南投水里,自細漢就佇山- -裡大漢ê黃朝份,提挽- -落-來ê樹葉仔,無加想就kā伊做做草編ê囡仔物,就若親像閣轉去到做囡仔ê時
Kòo-hiong tī Lâm-tâu Tsuí-lí, tsū sè-hàn tō tī suann- -lí tuā-hàn ê N̂g Tiâu-hūn, the̍h bán- -lo̍h-lâi ê tshiū-hio̍h-á, bô ke siūnn tō kā i tsò-tsò tsháu-pīnn ê gín-á-mi̍h, tō ná-tshin-tshiūnn koh tńg-khì kàu tsò gín-á ê sî.
樹葉做ê草蜢仔,囡仔ê tshit迌物,較早ê囡仔honnh無電動,無啥mih藝量,用這个樹葉仔來做
Tshiū-hio̍h tsò ê tsháu-mé-á, gín-á ê tshit-thô-mi̍h, khah-tsá ê gín-á honnh bô tiān-tōng, bô siánn-mih gī-niū, īng tsit-ê tshiū-hio̍h-á lâi tsò.
黃朝份十五歲就上北揣頭路,捌畫電影ê海報,廟寺彩畫,幾若十冬ê美術功力,予伊一下仔做草編藝術,誠緊就上手,毋過都市佮這个庄跤袂比- -得,欲提著樹葉仔無hiah方便,自按呢伊開始用欶管來創作
N̂g Tiâu-hūn tsa̍p-gōo huè tō tsiūnn-pak tshuē thâu-lōo, bat uē tiān-iánn ê hái-pò, biō-sī tshái-uē, kuí-nā tsa̍p tang ê bí-su̍t kong-li̍k, hōo i tsi̍t-ē-á tsò tsháu-pīnn gē-su̍t, tsiânn kín tō tsiūnn-tshiú, m̄-koh too-tshī kap tsit-ê tsng-kha bē pí- -tit, beh the̍h-tio̍h tshiū-hio̍h-á bô hiah hong-piān, tsū-án-ne i khai-sí iōng suh-kóng lâi tshòng-tsok.
接觸著講honnh,人廟做鬧熱攏有做一寡li-bóng做- -ê物件出來咧…,算講草蜢仔啥tsia-ê- -啊-出-來,啊開始彼陣看- -著,我就開始慢慢仔接觸按呢
Tsiap-tshiok-tio̍h kóng honnh, lâng biō tsò lāu-jia̍t lóng ū tsò tsi̍t-kuá li-bóng tsò- -ê mi̍h-kiānn tshut-lâi teh…, sǹg kóng tsháu-mé-á siánn tsia-ê- -ah- -tshut-lâi, ah khai-sí hit-tsūn khuànn- -tio̍h, guá tō khai-sí bān-bān-á tsiap-tshiok án-ne.
步驟(剪,摺,嵌入)
失敗當然是會啊,別人有法度好做,啊咱是按怎就無法度好做,經過honnh做- -幾-遍-à,啊當然就慢慢仔就摸- -出-來-ah,啊你to摸- -出-來ê時陣honnh,真正honnh,誠有彼个成就感,按呢啦
Sit-pāi tong-jiân sī ē- -ah, pa̍t-lâng ū-huat-tōo hó tsò, ah lán sī-án-tsuánn tō bô-huat-tōo hó tsò, king-kuè honnh tsò- -kuí-piàn-à, ah tong-jiân tō bān-bān-á bong- -tshut-lâi-ah, ah lí to bong- -tshut-lâi ê sî-tsūn honnh, tsin-tsiànn honnh, tsiânn ū hit-ê sîng-tsiū-kám, án-ne lah.
自本只不過是囡仔時代ê tshit迌物,無想著這馬會當當做是趁錢ê手路,黃朝份ê創作毋但kan-tann傳統ê造型,因為伊定定有人無ê想法,目前一睏就有才調做5、60種攏無仝款ê手編藝術品- -出-來
Tsū-pún tsí-put-kò sī gín-á sî-tāi ê tshit-thô-mi̍h, bô siūnn-tio̍h tsit-má ē-tàng tòng-tsò sī thàn-tsînn ê tshiú-lōo, N̂g Tiâu-hūn ê tshòng-tsok m̄-nā kan-tann thuân-thóng ê tsō-hîng, in-uī i tiānn-tiānn ū lâng bô ê siūnn-huat, bo̍k-tsîng tsi̍t-khùn tō ū-tsâi-tiāu tsò gōo la̍k tsa̍p tsióng lóng bô kāng-khuán ê tshiú-pīnn gē-su̍t-phín- -tshut-lâi.
草編來講honnh,是世界各國攏有啦,啊尤其咱大陸嘛是攏有阿,啊是你若講用欶管這个物件honnh,應該是咱台灣開始honnh,落去做- -ê,啊外國猶閣無人按呢
Tsháu-pīnn lâi kóng honnh, sī sè-kài kok-kok lóng ū- -lah, ah iû-kî lán Tāi-lio̍k mā sī lóng ū- -ah, ah sī lí nā kóng īng suh-kóng tsit-ê mi̍h-kiānn honnh, ing-kai sī lán Tâi-uân khai-sí honnh, lo̍h-khì tsò- -ê, ah guā-kok iáu-koh bô lâng án-ne.
一枝欶管看就無啥,煞會用得變出不止仔濟款生真活掠ê造型,就準材質改變,古早ê記持猶原無變,原料雖然俗俗- -à,但是經過藝師用心投入,每一个作品攏是無價寶
Tsi̍t ki suh-kóng khuànn tō bô siánn, suah ē-īng-tit piàn-tshut put-tsí-á tsē khuán tshenn-tsin-ua̍h-lia̍h ê tsō-hîng, tō tsún tsâi-tsit kái-piàn, kóo-tsá ê kì-tî iû-guân bô piàn, guân-liāu sui-jiân sio̍k-sio̍k- -à, tān-sī king-kuè gē-su iōng-sim tâu-ji̍p, muí-tsi̍t-ê tsok-phín lóng sī bû-kè-pó.
記者 余榮宗 新北市報導
Kì-tsiá Î Îng-tsong Sin-pak-tshī pò-tō.
※ 本單元是公共電視及李江却台語文教基金會合製。歡迎 link 做非營利教學使用。
※ 看本篇文章出現亂碼?安裝Taigi字型吧!

資料來源:PNN公視新聞議題中心 


沒有留言:

張貼留言

注意:只有此網誌的成員可以留言。

台文通訊BONG報

台文通訊BONG報 https://tsbp.tgb.org.tw