2012年9月3日 星期一

【技藝101】畫。面譜



編輯 / 余榮宗、黃能揚、李江却台語文教基金會 陳豐惠 劉承賢

幫主神開路,厝內若無平安,咱去厝內底去kā除邪壓煞
Pang tsú-sîn khui-lōo, tshù-lāi nā bô pîng-an, lán khì tshù-lāi-té khì kā tû-siâ tìn-suah.

目睭,鼻目喙愛看起來歹
Ba̍k-tsiu, phīnn-ba̍k-tshuì ài khuànn- -khí-lâi pháinn.

3點天猶未光,嘉義振玄堂的家將團為著透早欲出陣,無眠咧開面,趕暝工咧拍面的,是開面師黃志偉,伊17歲就開始學,化色已經27冬矣
Sann tiám thinn iáu-buē kng, Ka-gī Tsín-hiân-tn̂g ê ka-tsiòng-thuân uī-tio̍h thàu-tsá beh tshut-tīn, bô-bîn teh khui-bīn, kuánn-mî-kang teh phah-bīn- -ê, sī khui-bīn-sai N̂g Tsì-uí, i tsa̍p-tshit huè tō khai-sí o̍h, huà-sik í-king jī-tsa̍p tshit tang- -ah.
因為我本身對畫圖足有興趣的,啊看老先的咧畫honnh,我會感覺講畫這足心適的,啊無意中就閣去學,為啥物?想欲去畫看覓仔
In-uī guá pún-sin tuì uī-tôo tsiok ū hìng-tshù- -ê, ah khuànn lāu-sian- -ê teh uē- -honnh, guá ē kám-kak kóng uē tse tsiok sim-sik- -ê, ah bô-ì-tiong tō koh khì o̍h, uī-siánn-mi̍h? Siūnn-beh khì uē khuànn-māi-á.
每一个家將代表無仝的神明,花面嘛有特定的意義,黃志偉初期是學台南的畫法,接觸嘉義的款式了後,伊共兩个所在的風格佮做伙,拍出來的花面閣較有特色
Muí-tsi̍t-ê ka-tsiòng tāi-piáu bô-kâng ê sîn-bîng, hue-bīn mā ū ti̍k-tīng ê ì-gī, N̂g Tsì-uí tshoo-kî sī o̍h Tâi-lâm ê uē-huat, tsiap-tshiok Ka-gī ê khuán-sik liáu-āu, i kā nn̄g-ê sóo-tsāi ê hong-keh kap-tsò-hué, phah- – -tshut-lâi ê hue-bīn koh-khah ū ti̍k-sik.
是按怎這个面譜師畫起來較媠,彼个畫起來較歹,這个畫起來感覺按呢柴柴,彼就是面譜師長年咧畫的中間,去發覺講彼个鋩角佇佗位仔
Sī-án-tsuánn tsit-ê bīn-phóo-su uē- -khí-lâi khah suí, hit-ê uē- -khí-lâi khah pháinn, tsit-ê uē- -khí-lâi kám-kak án-ne tshâ-tshâ, he tō-sī bīn-phóo-su tn̂g-nî teh uē ê tiong-kan, khì huat-kak kóng hit-ê mê-kak tī toh-uī-á.
每一種面譜,內底伊的花紋,伊的花樣攏有彼个故事性佮伊畫的涵意,啊這是一種藝術,莫講講看著家將就kā當做歹囝
Muí-tsi̍t-tsióng bīn-phóo, lāi-té i ê hue-bûn, i ê hue-iūnn lóng ū hit-ê kòo-sū-sìng kap i uē ê hâm-ì, ah tse sī tsi̍t-tsióng gē-su̍t, mài kóng kóng khuànn-tio̍h ka-tsiòng tō kā tòng-tsò pháinn-kiánn.
出巡
家將佇咧神明頭前開路,有制煞、哄翕的功能,所以裝扮愛隨時注意,尤其面漆袂使落,所以為著神明的威嚴,日頭閣較炎,黃志偉嘛會綴咧後壁自頭行甲尾
Ka-tsiòng tī leh sîn-bîng thâu-tsîng khui-lōo, ū tsè-suah, hánn-hip ê kong-lîng, sóo-í tsng-pān ài suî-sî tsù-ì, iû-kî bīn-tshat bē-sái lak, sóo -í uī-tio̍h sîn-bîng ê ui-giâm, ji̍t-thâu koh-khah iām, N̂g Tsì-uí mā ē tuè leh āu-piah tsū thâu kiânn kah bué.
阮的面漆較袂落,你若一般外口的袂曉攪面漆的honnh,彼凡勢面譜,凡勢到這个時陣,你面譜已經無看見囉
Guán ê bīn-tshat khah bē lak, lí nā it-puann guā-kháu- -ê bē-hiáu kiáu bīn-tshat- -ê-honnh, he huān-sè bīn-phóo, huān-sè kàu tsit-ê sî-tsūn, lí bīn-phóo í-king bô khuànn- -kìnn-loh.
固定面師。啊感覺畫了按怎?袂bái啊,足傳統的啊,實在足專業的啊
Kòo-tīng bīn-su. Ah kám-kak uē-liáu án-tsuánn? Bē bái- -ah, tsiok thuân-thóng- -ê-ah, si̍t-tsāi tsiok tsuan-gia̍p- -ê-ah.
雖然開面的工夫受著肯定,但是黃志偉講,這馬是興趣的成份較濟。
Sui-jiân khui-bīn ê kang-hu siū-tio̍h khíng-tīng, tān-sī N̂g Tsì-uí kóng, tsit-má sī hìng-tshù ê sîng-hūn khah tsē.
其實面譜師足少有kā面譜師當做是職業的。
Kî-si̍t bīn-phóo-su tsiok tsió ū kā bīn-phóo-su tòng-tsò sī tsit-gia̍p- -ê.
是一定會做落去的,但是我會感覺講若盡量講我有法度牽較濟人來學,予這項技藝閣傳承落去
Sī it-tīng ē tsò- -lo̍h-khì-ê, tān-sī guá ē kám-kak kóng nā tsīn-liōng kóng guá ū huat-tōo khan khah tsē lâng lâi o̍h, hōo tsit hāng ki-gē koh thuân-sîng- -lo̍h-khì.
神入凡間,威風凜凜,經過藝師巧氣的筆kā化色,神威閣較顯目。黃志偉期待,家將技藝佮文化,會當佇神明面頭前繼續流傳。
Sîn ji̍p huân-kan, ui-hong lím-lím, king-kuè gē-su khá-khì ê pit kā huà-sik, sîn-ui koh-khah hiánn-ba̍k. N̂g Tsì-uí kî-thāi, ka-tsiòng ki-gē kap bûn-huà, ē-tàng tī sîn-bîng bīn-thâu-tsîng kè-sio̍k liû-thuân.

記者 余榮宗 雲林報導
Kì-tsiá Î Îng-tsong Hûn-lîm pò-tō.

沒有留言:

張貼留言

注意:只有此網誌的成員可以留言。

台文通訊BONG報

台文通訊BONG報 https://tsbp.tgb.org.tw